Forex'te Risk Yönetimi

Bu yazıda, daha akıllıca kararlar almanıza ve birikimlerinizi korumanıza yardımcı olan en yaygın risk yönetimi stratejilerini ele alacağız.

Forex'te risk yönetimi nedir?

Her trader zarar eder.ф Risk yönetimi, bu zararların sizi yıkmasını engeller. Pozisyon büyüklüğü belirleme, zarar durdur emirleri, işlem risk limitleri gibi unsurları kapsar.

Forex işlemleri her zaman belirli risk türlerini beraberinde getirir. Yatırımcıların bu riskleri yönetebilecek donanıma sahip olması, hem etkin kalabilmeleri hem de büyük kayıplardan kaçınmaları açısından önemlidir. Her şey, trader’ın zarara ne ölçüde tahammül edebildiğiyle başlar. Bazı trader’lar, genel başarılarına ve diğer işlemlerinden elde ettikleri kazanca güvendikleri sürece daha büyük kayıpları göze alabilir. Kimileri ise daha temkinlidir; daha küçük risklerle daha mütevazı kârlar elde etmeyi tercih eder.

Her trader'ın bilmesi gereken temel kavramlar

İşlem yaparak başarılı olmak istiyorsanız, bazı temel kavramları mutlaka bilmelisiniz.

• İşlem başına risk, hesabınızda bulunan toplam paranın %1 ila %3’ünü geçmemelidir. Bu strateji, tüm sermayenizi kaybetmemeniz için önemlidir. Örneğin, hesabınızda 5.000$ varsa, her işlemde maksimum kabul edilebilir zarar 150$ olmalıdır. Bu sayede kaybetseniz bile, bakiyenizin büyük kısmı korunmuş olur.

• Zarar durdur emirleri, yatırımcıların belirli bir miktardan fazla kaybetmemesini sağlayan bir güvenlik önlemidir. Forex piyasasında hızlı ve sert fiyat hareketleri sık yaşandığı için, sağlam bir zarar durdur stratejisi son derece kritiktir.

• Risk/Kazanç Oranı (R/K) , bir işlemin potansiyel getirisi ile potansiyel kaybı arasındaki oranı ifade eder. Potansiyel kazancın, riskin en az iki katı olması beklenir. Trader’lar için ideal R/K oranı 1:2, 1:3 ve üzeridir. Basitçe söylemek gerekirse, her 1$'lık riske karşılık en az 2$ ya da 3$ kazanç hedeflenmelidir. 1:3 oranında yapılan iki işlem ve 1:4 oranında yapılan bir işlem, 10 başarısız işlemin zararını telafi edebilir.

• Maksimum Düşüş, bir yatırımın zirve değerinden en düşük seviyeye kadar olan değer kaybını ifade eder. Genellikle, en yüksek değerden sonraki dip noktaya kadar olan yüzdelik düşüş olarak hesaplanır. Bu ölçüm, bir yatırımın geçmişteki risk düzeyini değerlendirmek, farklı fonların performansını karşılaştırmak veya bir portföyün ilerleyişini takip etmek için kullanılır.

Forex işlemlerinde risk yönetimi nasıl oluşturulur?

1. İşlem başına uygun risk oranını belirleyin. Genellikle bu oran, hesabınızdaki toplam bakiyenin %1 ila %3’ünü geçmemelidir. Daha yüksek oranlar, daha fazla risk ve dolayısıyla para kaybı ihtimalini artırır.

2. Rastgele sayılara değil, grafik ve analizlere dayalı bir zarar durdur seviyesi belirleyin. Bunun için aşağıdaki yöntemlerden birini kullanabilirsiniz:

a) Yüzdeye dayalı zarar durdur: Bu yöntemde, toplam sermayenizin ne kadarını riske atmak istediğinize göre bir zarar durdur seviyesi belirlenir. Trader’lar genellikle tek işlemde en fazla %2 risk alır.

b) Volatiliteye dayalı zarar durdur: Bu yöntem, varlık fiyatlarında belirli bir zaman dilimi içindeki olası değişim aralığını gösteren ATR (Ortalama Gerçek Aralık) göstergesine dayanır. Zarar durdur seviyesi, piyasanın mevcut hareketlerine göre ayarlanır.

c) Destek ve direnç seviyelerine göre zarar durdur: Zarar durdur emirleri, bir destek seviyesinin hemen altına ya da bir direnç seviyesinin hemen üzerine yerleştirilir. Bu strateji, teknik analiz ve piyasa duyarlılığını dikkate alır.

d) Hareketli ortalamalara göre zarar durdur: Bu yöntemde, 50 günlük hareketli ortalama gibi belirli bir periyoda ait ortalama analiz edilerek zarar durdur seviyesi belirlenir.

3. Pozisyon büyüklüğünü hesaplayarak bir varlıktan işlem başına ne kadar alıp satacağınızı belirleyin. Giriş fiyatı, zarar durdur seviyesi ve işlem başına risk dikkate alınarak hesaplama yapılmalıdır.

4. Risk/kazanç oranını mutlaka kontrol edin. Hesabınızdaki tüm parayı riske atmamak için R/K oranınız 1:2 ya da 1:3 olmalıdır. Bu oranlar başarı şansınızı artırmanın en etkili yoludur. Bu koşullar sağlanmıyorsa, en doğrusu işlemi tamamen pas geçmektir.

5. Bir işlem size ne kadar "doğru" veya "mükemmel" görünürse görünsün bu kurallara her koşulda sadık kalın.

Forex risk yönetiminde sık yapılan hatalar

1. Zarar durdur emri kullanmamak: Zarar durdur olmadan işlem yapmak, bütçenizi çok kısa sürede eritmenize neden olabilir. "Fiyat döner" umuduyla beklemek iyi bir strateji değildir. Zarar durdur emri kullanmak, uzun vadede başarılı işlemler yapmanıza yardımcı olacaktır.

2. Duygulara kapılarak işlem yapmak: Bu da sağlıklı bir strateji değildir. İşlemleriniz, ani duygusal tepkilere göre değil, mantık ve plan doğrultusunda ilerlemelidir. Pek çok yatırımcı, kurallara ve belirlediği stratejiye uymadığı için kayıp yaşar. Mesela işlemlerden çok erken ya da çok geç çıkarlar, zarar durdur seviyesini manuel olarak değiştirirler ya da kaybın ardından zararı telafi etme umuduyla daha büyük risk alırlar. Bu tür adımlar çoğu zaman kötü sonuçlanır. Disiplini elden bırakmayın ve kuralların neden var olduğunu unutmayın.

3. Aşırı işlem yapmak veya çok büyük pozisyonlar açmak: Trader'lar kimi zaman can sıkıntısı, sabırsızlık ya da benzer nedenlerle gereğinden fazla işlem yapabilir. Bu da stres seviyesini artırır ve en nihayetinde de zarara yol açar. Bu hatayı önlemek için yalnızca stratejinize uygun, kaliteli işlem fırsatlarına odaklanmalısınız.

4. Ortalamayı düşürmek: Trader'lar bazen de fiyatı düşen bir hisseden ek alım yapma yoluna gider. Oysa bu yaklaşım, genellikle durumu daha da kötüleştirir.

Yapılandırılmış risk yaklaşımına bir örnek

İşte farklı stratejilere sahip iki trader’a dair bir örnek: Trader A daha temkinli hareket eder ve uzun vadede pozisyonu daha istikrarlıdır. Trader B ise daha fazla risk alır; bu tutum kazanç potansiyelini artırsa da fiyatlar aleyhine döndüğünde daha büyük kayıplarla karşılaşır. Bu tür bir strateji, uzun vadede piyasada tutunmak için uygun değildir.

Risk yönetimine yardımcı araçlar

• Pozisyon büyüklüğü hesaplayıcıları, hesap bakiyeniz, risk toleransınız ve belirlediğiniz zarar durdur seviyesine göre işleminize en uygun lot büyüklüğünü belirlemenize yardımcı olur. Bu tür araçlara örnek olarak Myfxbook.com, Babypips.com ve Forextester.com gösterilebilir.

• TradingView ve MT4 gibi trader’lara özel platformlar. TradingView, yatırımcılara yönelik bir sosyal ağdır; burada sorular sorabilir, fiyatları, haberleri, finansal tabloları ve çok daha fazlasını takip edebilirsiniz. MT4 ise işlem yapmanıza ve teknik analiz çalışmanıza olanak tanır.

• İşlemlerinizi takip etmek için bir günlük oluşturun. Bunun için Notion ya da Excel kullanabilirsiniz.

Unutmayın: Risk yönetimi stratejiden önce gelir